Totaal aantal pageviews

woensdag 30 oktober 2013

Walnoot [Juglans regia, L-1753]

We gaan een boom opzetten over de Walnoot of Okkernoot.
Noten soorten door vorm van de noot.
De soort komt voor in grote delen van Zuid- en West Europa behalve in de Scandinavische landen. De vorm van de noot hangt samen met de soort. De onrijpe vruchten zijn beschermd met een dikke, iets kleverige bolster. [Denk aan de kastanje].
De Walnotenboom in volle glorie.
De Walnoot kan een hoogte bereiken van ongeveer 15 meter en een breedte van 10 meter. De boom komt meestal voor in grotere tuinen en parken en dan vooral om zijn fraaie, dichte kroon. De noot-productie is minder interessant. Wel moet gezegd worden dat het vlees in de keiharde schaal, bijzonder smakelijk is. Als de boom is geënt op een goede onderstam, kan de noot productie redelijk zijn.
De vruchten [noten] in de boom.
De bloeitijd loopt van april tot en met eind mei. Aan dezelfde boom komen zowel mannelijke als vrouwelijke katjes. Wisselende weersomstandigheden in het voorjaar, beïnvloeden de bloei en de vruchtzetting. Het gebeurd ook dat de mannelijke katjes eerder bloeien dan de vrouwelijke. Soms heeft dit voordeel, vooral in een late vorstperiode in het voorjaar.
De vruchten van dichtbij.

De boom houdt van een humusrijke, luchtige grond en een goede afwatering van het hemelwater. Snoeien wordt alleen gedaan door het verwijderen van dood hout. Rijpe noten moeten vanzelf uit de boom vallen. Wordt er wel geschud of geplukt, dan bestaat de kans op beschadiging en het zgan. "bloeden" van de boom. De vrucht [noot] is na rijping door drogen en goed ventileren, nog zeker 2 jaar houdbaar en geschikt voor consumptie. In de herfst en winterperiode wordt de noot ook verzameld en gegeten door Gaaien en Eekhoorns. Die verstoppen de vruchten in de buurt van een boomstam, om later, als er sneeuw ligt, weer opgezocht en gegeten te worden.
De vruchten uit de schil.
Nutswaarde.
In tuinen bij kastelen en buitenplaatsen, kreeg de Walnoot een voorname rol toebedeeld: "Pronken met een majestueuze exoot". Bij boerderijen had de Walnoot meer een functie om muggen weg te houden bij de koeienstal. De bladeren bevatten de stof "juglandine", een stof die muggen op afstand houdt. In de meubelindustrie dient het walnoot-hout voor het fineren van o.a beukenhout en produceren van meubelen. De noten worden ook gebruikt voor de productie van "notenlikeur".
Profiel van de boom in de winter.

Foto van de bloeiwijze volgt in het voorjaar.










maandag 14 oktober 2013

VRS Schiermonnikoog.

Het juiste adres.
Zondag 6 oktober 2013 zijn we met 18 vrijwilligers van de Zwanenwerkgroep Avifauna Groningen, tijdens hun jaarlijkse uitstapje op Schiermonnioog beland. Al direct vanaf de boot zagen we een Dwerggans met 3 hybriden en veel Brand- en Rotganzen op de weilanden. Jan Beekman en André Boven zijn de drijvende krachten achter dit gebeuren. Ze hadden een afspraak gemaakt met de VRS Schiermonnikoog, om een bezoek te brengen aan dit ringstation Het Groene Glop. [Dit is het Schiermonnikoogse woord voor "een lage natte duinvallei"]. Om 11 uur waren we er en kregen een interessante, uitgebreide uitleg door o.a André van Loon, over het ringen van kleine vogeltjes. Wij zijn immers alleen maar "zwaargewichten" gewend.  
Aandachtige toehoorders.
 Jaarlijks ringen ze hier zo'n 7-8000 vogeltjes. Soorten als: Kool- en Pimpelmees, Heggenmus, Winterkoning, Roodborst, Waterral, Gaai en af en toe een Sperwer gaan door hun vakkundige vingers. Maar ook zeldzamere soorten als: o.a. Goudlijster, Pallas boszanger, Bladkoning, Kleine vliegenvanger. Op 17 augustus 2013, werd sinds 1991, de 15.000 ste Fitis gevangen en geringd. Het gebouw is ongeveer 50 jaar oud, maar voldoet nog goed als onderkomen voor hun werkzaamheden.
Gevangen vogeltjes "in de zak"
Deze Sijs is geringd.
"Jij mag hem weer loslaten".

 Als je bedenkt dat het gemmiddeld gewicht van hun gevangen vogeltjes 20 gram is, dan ring je een totaal gewicht van 7000x20 gram is 140 kg. Dit gewicht wordt bij ons al door de 12-de of 13-de Knobbel gehaald. Na het afscheid van de VRS zijn we een kop koffie met "wat"erbij, of iets dergelijks gaan drinken in het dorp en verder gefietst over het mooie eiland. We zagen bij de Westerplas o.a. Pijlstaart, Lepelaar, Slobeenden, Kleine zilverreiger en als toegift een overvliegende Rosse franjepoot. Later in de middag zagen we ook nog 3 Roodhalsganzen tussen de Brandganzen in de Bankcspolder. Op de pier van de jachthaven werd nog een alu-ring afgelezen van een Zilvermeeuw. Langs de dijk tussen de jachthaven en de Strekdam naar de boot, zagen we nog een Kokmeeuw met een witte kleurring [Wit VEV0]. Uit de terugmelding bleek het een vogel te zijn die was geringd in Leiden door Frank Majoor, op 25-12-2012. Dit was de eerste aflezing buiten Leiden.
Roodhalzen kijken.
Deze was geringd.
 Al met al een zeer geslaagde dag en voor herhaling vatbaar.
Bron:
VRS Schiermonnikoog [www.vogelringschier.nl]
Peter Volten
Ko Veldkamp [www.natuurlijknatuur.blogspot.com]



vrijdag 4 oktober 2013

Nog meer herfst.

Eikel.
Nog meer herfst. Voor wie goed in de rondte kijkt, ziet dat ik nog een hoop kleuren ben vergeten. Voor al deze mensen nog een aanvulling uit onze rijke natuur.
Duindoorn.
Duindoorn is een voedselrijke, bes-dragende struik die vooral in de duinen en langs de kust voorkomt. Deze struik trekt veel Kramsvogels [Turdus pilaris], Koperwieken [Turdus iliacus], Merels [Turdus merula] en kraaiachtigen aan , door de oranje-rode bessen. Maar ook de Pestvogel [Bombycilla garrulus]. In Duitsland maakt men er likeur van.[Sanddornlikör]De Kastanje, Walnoot, Eik en Beuk zijn in dit jaargetijde ook vruchtdragend. Aan deze vruchten doen zich vooral Gaaien en Eekhoorns tegoed. maar ook onze kinderen maken er mooie werkstukjes van op school en thuis.
Wilde roos.
De Wilde roos met zijn oranje/rode rozenbottels en de Vlier en Braam,
met hun diep aubergine-kleurige vruchten, voeden vele vogels.
In dit jaargetijde rijzen de paddenstoelen de grond uit. De Geschubde inktzwam, Vliegenzwam en Eekhoorntjesbrood, staan soms in een cirkel, de zgn. "Heksenkring".
Ik zou zo zeggen: "kijk vooral naar dit moois, zolang het kan, want als de eerste nachtvorst komt, zijn de mooiste paddenstoelen verdwenen.
Peperboompje.
Walnoot. [Nog in de schil.]

Vlierbessen.