Siberische braamsluiper [mogelijke soort] in de Eemshaven.

                                                                                Lat. naam: Sylvia curruca blythi

                                                                           English: Lesser White Throat ssp blythi

  

Deze [ondersoort]soort zit al een paar weken in het duindoorngebied, grenzend aan de voormalige koelbakken van de Eemscentrale, in het oostelijk deel van de Eemshaven. Ik ben er geweest op 28 december 2013.

Rond de klok van 11 uur was ik, onder telefonische begeleiding op de plek aangekomen

waar de vogel moest zitten. Het is een open plekje tussen de bossages. Er vlogen enkele Pimpel- en Koolmezen, een Roodborstje, een Winterkoning en een Zwartkop rond. Ik ben op de open plek blijven staan met de zon in de rug. Tegen 11.50 uur zag ik iets licht-bruins in de ondergroei bewegen. Even later vloog de gezochte vogel boven in een duindoorn, om zich te goed te doen aan de insecten, die zich tussen de bessen hebben verstopt. Zo af en toe wordt er ook een besje van de Duindoorn gegeten. Kort daarop vloog hij weer in het dichte struikgewas, om zijn verenkleed weer in orde te brengen. Daarna was het weer eten geblazen. Op een afstand van zo'n 6 meter bij mij vandaan, kon ik leuke opnamen maken. tegen kwart over 12 vloog hij verder weg, om uit het zicht te verdwijnen, maar dat vond ik niet erg, want ik had mooie foto's van deze zeldzame doortrekker.

Erkenning: Met de huidige kennis van de kenmerken en zonder DNA-materiaal, is deze soort door het CDNA, nog niet als aparte "soort" erkent. het is nu nog een ondersoort van de "noordelijke" Braamsluiper.

Daar gaat 'ie.

Huismus [Passer domesticus].

Huismus, mannetje.

Huismus, vrouwtje.

Huismus-vrouwtje met 2 jongen.

Engels: House Sparrow
Duits: Haussperling
Gronings: Graauw Jobke

Zelfs mensen die geen vogels kijken en herkennen, schrikken ervan dat een vogel die 100-den jaren lang een bekend straat- en tuinbeeld was, hard in aantal achteruit ging en inmiddels op de Rode Lijst staat. Dit "Straatschoffie" heeft het de laatste jaren erg moeilijk, omdat de mensen te opgeruimd worden en niet meer zoveel voedsel weggooien, zoals door de broodkruimels van het tafelkleed buiten uit te kloppen. Ook zijn de tuinen en erven opgeruimder dan ooit. De Huismus is een scharrelaar. Ze zoeken hun voedsel zowel in het gras als op een kale akker. Het zijn echte alleseters, maar de jongen worden, in het begin vooral gevoerd met allerlei insecten, omdat zich hierin groeizame en noodzakelijke eiwitten bevinden.
Ze broeden onder dakpannen [oude cement pannen] die niet al te passend op het dak liggen. Tegenwoordig zijn de meeste gebouwen bedekt met zgn. "sneldekkers". Vaak worden er dan ook nog strippen gebruikt die in de grotere naden en onder gevel- en nokpannen worden geplaatst, zodat de mussen en spreeuwen niet meer "onder de pannen" kunnen komen. Thuis heb ik al jaren een zgn. "mussenhotel" aan de gevel geplaatst en Gierzwaluw-pannen op het dak. Dat hier niet alleen de mussen gebruik van maken zal duidelijk zijn. Mijn "hotel" wordt al jaren gebruikt door Kool- en Pimpelmezen en de dakpannen door spreeuwen. Ik vind het best.
De mannetjes zitten in het voorjaar op de rand van de dakgoot te zingen om een vrouwtje te lokken.

Jonge Huismussen, "Wat loopt daar"? 

De mussen bij ons in de wijk broeden wel veel in nestkasten, maar even zo goed wordt er in boomholtes gebroed. De vrouwtjes leggen 4-6 eieren en broeden ongeveer 14-16 dagen. De jongen worden door beide ouders gevoerd. Ze hebben meerdere legsels per jaar en broeden in los-kolonie verband. Soms zie je grote groepen in de tuin, vooral na het broedseizoen, waarin ook veel jongen zitten, die na het uitvliegen op de grond worden gevoerd en niet terugkeren in het nest.
Nu, in de winterperiode, komen de vogels af op voedertafels en vetbollen. Omdat hier dan meerdere vogels bij elkaar zitten, zie je ook af en toe een Sperwer langs komen, om te kijken of er voor hem ook nog wat te eten valt. Soms lukt het, maar vaak niet, omdat de vogels dan in de dekking van een heg of andere dichte struiken vliegen.

Huismus-jong wordt gevoerd.

De Huismus is een vogel die voorkomt in heel Europa. In Italië en op Sardinië, komt de Italiaanse mus voor. Een aparte soort, evenals in Spanje.

Het is een "standvogel", die weinig van plaats verandert tijdens de trekperiode.

De dramatische achteruitgang van de Huismus, lijkt inmiddels wat af te remmen. In de eerste 75 jaar van de vorige eeuw, domineerde de Huismus het straatbeeld, maar gerekend vanaf 1960 is het aantal broedparen meer dan gehalveerd, tot naar schatting 500.000 tot 1 miljoen paartjes nu. 

Bij geen andere vogelsoort zijn mensen van zo nabij getuige geweest van de achteruitgang.

[Bron: Tuinvogeltelling en Sovon]. 

Sperweruil. [Surnia ulula].

Duits: Sperbereule.

Engels: Hawk Owl.

Sperweruil.

De Sperweruil ziet beweging. 

Zondag 24 november 2013 kwam er op de website van www.waarneming.nl een melding van een Sperweruil, in de wijk Marslanden in Zwolle. Dit is dan de derde waarneming voor Nederland vanaf 1999. De vogel zou reeds een week eerder waargenomen zijn. De daar op volgende dagen was het voor mij een wikken en wegen, om vanuit Delfzijl naar Zwolle te reizen. Om alleen te gaan, daar had ik geen zin in en enkele vogelvrienden bij mij in de buurt, hadden het te druk. Dus, dan ga ik maar niet. Totdat een andere vogelvriend op vrijdagavond belde en zei: "Als je er nog heen wilt, kun je morgenvroeg zo instappen". Dus toch nog de gelegenheid voor mijn eerste Sperweruil., een uiterst zeldzame soort in Nederland.

We zijn zaterdagmorgen om 07.00 uur vanuit Zuidbroek vertrokken en waren om half 9 op de plek van bestemming: de Marsweg. Toen we er aankwamen, waren we al niet de eersten meer. een 50-tal vogelaars liepen met camera's, verrekijkers en telescopen op het fietspad, cq secundaire-weg. Het begon net licht te worden door de grauwe wolken.Bij onze aankomst zat de vogel op een lichtmast langs het sportveld, om even later in een boom te vliegen, toen naar de andere kant van de weg en even later weer terug naar een boom, boven de sloot, langs het sportveld. Steeds maar rondkijkend wat er allemaal beneden hem gebeurde. En ja hoor, even later ving hij een dikke vette muis, die hij verorberde op een boomtak. Men vertelde mij dat hij wel 5-6 muizen per dag at. Ook had hij al een mol en een rat gevangen.

Het heen en weer vliegen van de uil herhaalde zich een paar keer onder het oog van inmiddels zo'n 200-250 vogelaars. tegen 11.00 uur begon het te motregenen en wij vonden het tijd worden om huiswaarts te keren, met voldoende foto's. We hadden beiden een nieuwe soort en een fijne dag gehad.

Kenmerken van de Sperweruil:

De vogel heeft een lengte van 35-43 cm en een spanwijdte van zo'n 70-82 cm. Hij leeft voornamelijk in naald- en loofbossen van midden- tot noord-Scandinavië, in de nabijheid van moerassen en watergebieden. Meestal broedt hij op de bovenste richel van een berg.

Deze Sperweruil is tot vandaag 2 december, 1628 keer gemeld op www.waarneming.nl

Er werd niet alleen gefotografeerd.

De winter komt eraan.

Deze boom heeft een gedeelte tijdens de storm verloren.

De Elfenbankjes op een boomstam.

 De zware storm van 1½ week geleden is geluwd, maar de eerste speldenprikken van de winter zijn al weer zichtbaar. Zo ook in het Biessummerbos. Overal zie je de wit omrande bladeren, planten en grassen. Vanmorgen konden de handschoenen wel weer aangetrokken worden want het was erg fris op de fiets.
 Op de, jaren geleden afgezaagde boomstammen hebben zich een soort kleine Elfenbankjes geposteerd. Langzaam aan zullen ze de boomstam "opeten" en het restant wordt teruggegeven aan de natuur en nieuwe planten zullen er gaan groeien.

IJskristallen op een bodemplant.

 Op de vele kleine plasjes water, die op de fietspaden liggen, hebben zich de eerste ijspegels gevormd.

IJskristallen op een plasje water.

 De Kardinaalsmuts heeft zijn blad laten vallen en toont nu zijn mooiste vruchten, die erg giftig zijn, maar als we een aantal weken verder zijn zullen de vruchten afgestorven zijn. Dan is het weer wachten op het volgend jaar,

Kardinaalsmuts.

Met kristal omrand blad.

 Over het grasland, waar in de zomer de reeën lopen, heeft zich een dunne witte deken gevormd van kleine ijskristallen.

Overzicht over het grasland met ijskristallen.

Walnoot [Juglans regia, L-1753]

We gaan een boom opzetten over de Walnoot of Okkernoot.

Noten soorten door vorm van de noot.

De soort komt voor in grote delen van Zuid- en West Europa behalve in de Scandinavische landen. De vorm van de noot hangt samen met de soort. De onrijpe vruchten zijn beschermd met een dikke, iets kleverige bolster. [Denk aan de kastanje].

De Walnotenboom in volle glorie.

De Walnoot kan een hoogte bereiken van ongeveer 15 meter en een breedte van 10 meter. De boom komt meestal voor in grotere tuinen en parken en dan vooral om zijn fraaie, dichte kroon. De noot-productie is minder interessant. Wel moet gezegd worden dat het vlees in de keiharde schaal, bijzonder smakelijk is. Als de boom is geënt op een goede onderstam, kan de noot productie redelijk zijn.

De vruchten [noten] in de boom.

De bloeitijd loopt van april tot en met eind mei. Aan dezelfde boom komen zowel mannelijke als vrouwelijke katjes. Wisselende weersomstandigheden in het voorjaar, beïnvloeden de bloei en de vruchtzetting. Het gebeurd ook dat de mannelijke katjes eerder bloeien dan de vrouwelijke. Soms heeft dit voordeel, vooral in een late vorstperiode in het voorjaar.

De vruchten van dichtbij.

De boom houdt van een humusrijke, luchtige grond en een goede afwatering van het hemelwater. Snoeien wordt alleen gedaan door het verwijderen van dood hout. Rijpe noten moeten vanzelf uit de boom vallen. Wordt er wel geschud of geplukt, dan bestaat de kans op beschadiging en het zgan. "bloeden" van de boom. De vrucht [noot] is na rijping door drogen en goed ventileren, nog zeker 2 jaar houdbaar en geschikt voor consumptie. In de herfst en winterperiode wordt de noot ook verzameld en gegeten door Gaaien en Eekhoorns. Die verstoppen de vruchten in de buurt van een boomstam, om later, als er sneeuw ligt, weer opgezocht en gegeten te worden.

De vruchten uit de schil.

Nutswaarde.

In tuinen bij kastelen en buitenplaatsen, kreeg de Walnoot een voorname rol toebedeeld: "Pronken met een majestueuze exoot". Bij boerderijen had de Walnoot meer een functie om muggen weg te houden bij de koeienstal. De bladeren bevatten de stof "juglandine", een stof die muggen op afstand houdt. In de meubelindustrie dient het walnoot-hout voor het fineren van o.a beukenhout en produceren van meubelen. De noten worden ook gebruikt voor de productie van "notenlikeur".

Profiel van de boom in de winter.

Foto van de bloeiwijze volgt in het voorjaar.

VRS Schiermonnikoog.

Het juiste adres.

Zondag 6 oktober 2013 zijn we met 18 vrijwilligers van de Zwanenwerkgroep Avifauna Groningen, tijdens hun jaarlijkse uitstapje op Schiermonnioog beland. Al direct vanaf de boot zagen we een Dwerggans met 3 hybriden en veel Brand- en Rotganzen op de weilanden. Jan Beekman en André Boven zijn de drijvende krachten achter dit gebeuren. Ze hadden een afspraak gemaakt met de VRS Schiermonnikoog, om een bezoek te brengen aan dit ringstation Het Groene Glop. [Dit is het Schiermonnikoogse woord voor "een lage natte duinvallei"]. Om 11 uur waren we er en kregen een interessante, uitgebreide uitleg door o.a André van Loon, over het ringen van kleine vogeltjes. Wij zijn immers alleen maar "zwaargewichten" gewend.  

Aandachtige toehoorders.

 Jaarlijks ringen ze hier zo'n 7-8000 vogeltjes. Soorten als: Kool- en Pimpelmees, Heggenmus, Winterkoning, Roodborst, Waterral, Gaai en af en toe een Sperwer gaan door hun vakkundige vingers. Maar ook zeldzamere soorten als: o.a. Goudlijster, Pallas boszanger, Bladkoning, Kleine vliegenvanger. Op 17 augustus 2013, werd sinds 1991, de 15.000 ste Fitis gevangen en geringd. Het gebouw is ongeveer 50 jaar oud, maar voldoet nog goed als onderkomen voor hun werkzaamheden.

Gevangen vogeltjes "in de zak"

Deze Sijs is geringd.

"Jij mag hem weer loslaten".

 Als je bedenkt dat het gemmiddeld gewicht van hun gevangen vogeltjes 20 gram is, dan ring je een totaal gewicht van 7000x20 gram is 140 kg. Dit gewicht wordt bij ons al door de 12-de of 13-de Knobbel gehaald. Na het afscheid van de VRS zijn we een kop koffie met "wat"erbij, of iets dergelijks gaan drinken in het dorp en verder gefietst over het mooie eiland. We zagen bij de Westerplas o.a. Pijlstaart, Lepelaar, Slobeenden, Kleine zilverreiger en als toegift een overvliegende Rosse franjepoot. Later in de middag zagen we ook nog 3 Roodhalsganzen tussen de Brandganzen in de Bankcspolder. Op de pier van de jachthaven werd nog een alu-ring afgelezen van een Zilvermeeuw. Langs de dijk tussen de jachthaven en de Strekdam naar de boot, zagen we nog een Kokmeeuw met een witte kleurring [Wit VEV0]. Uit de terugmelding bleek het een vogel te zijn die was geringd in Leiden door Frank Majoor, op 25-12-2012. Dit was de eerste aflezing buiten Leiden.

Roodhalzen kijken.

Deze was geringd.

 Al met al een zeer geslaagde dag en voor herhaling vatbaar.
Bron:
VRS Schiermonnikoog [www.vogelringschier.nl]
Peter Volten
Ko Veldkamp [www.natuurlijknatuur.blogspot.com]

Nog meer herfst.

Eikel.

Nog meer herfst. Voor wie goed in de rondte kijkt, ziet dat ik nog een hoop kleuren ben vergeten. Voor al deze mensen nog een aanvulling uit onze rijke natuur.

Duindoorn.

Duindoorn is een voedselrijke, bes-dragende struik die vooral in de duinen en langs de kust voorkomt. Deze struik trekt veel Kramsvogels [Turdus pilaris], Koperwieken [Turdus iliacus], Merels [Turdus merula] en kraaiachtigen aan , door de oranje-rode bessen. Maar ook de Pestvogel [Bombycilla garrulus]. In Duitsland maakt men er likeur van.[Sanddornlikör]De Kastanje, Walnoot, Eik en Beuk zijn in dit jaargetijde ook vruchtdragend. Aan deze vruchten doen zich vooral Gaaien en Eekhoorns tegoed. maar ook onze kinderen maken er mooie werkstukjes van op school en thuis.

Wilde roos.

De Wilde roos met zijn oranje/rode rozenbottels en de Vlier en Braam,
met hun diep aubergine-kleurige vruchten, voeden vele vogels.
In dit jaargetijde rijzen de paddenstoelen de grond uit. De Geschubde inktzwam, Vliegenzwam en Eekhoorntjesbrood, staan soms in een cirkel, de zgn. "Heksenkring".
Ik zou zo zeggen: "kijk vooral naar dit moois, zolang het kan, want als de eerste nachtvorst komt, zijn de mooiste paddenstoelen verdwenen.

Peperboompje.

Walnoot. [Nog in de schil.]

Vlierbessen.

Herfst.

Gelderse roos

Deutsch: Herbst
English: Autumn
Dit is weer het jaargetijde van veel wind en regen, maar ook de tijd van de vogeltrek, waarin de vogels vanuit het noorden naar ons land komen en onze vogels wat zuidelijker gaan bivakeren.
Elk jaar keert dit fenomeen terug. De vele groene kleuren van de zomer, maken plaats voor de herfstkleuren: rood, geel, oranje en soms zwart. Aan de eens zo fraai bloeiende bomen en struiken hangen nu allerlei gekleurde vruchten en zaden. Deze zaden zullen worden gegeten door zoogdieren en vogels als: Merel, Spreeuw, Pestvogel, Kramsvogel en Koperwiek. Maar ze worden ook verspreidt door de wind. Denk eens aan de zaden van de Paardenbloem en de ragfijne zaden van de Wilg en de pluizen van de Iep.

Blauwe bladscheerder

Het is zeer raadzaam om de laaghangende bramen NIET te eten. Dit i.v.m. besmetting door de "Vossenlintworm".

Meidoorn

Sommige zaden en vruchten zijn te hard voor vele vogels maar worden dan door de Gaai, Eekhoorn en de Notenkraker gegeten. De Gaaien en Eekhoorns verzamelen de noten en vruchten in hun "wintervoorraadkast" door ze in de winter

Blauwe druif

weer op te zoeken en op te eten. Maar ook de Appelvink kan wel een nootje kraken. Het gaat hun niet om het vruchtvlees, maar om de harde pit.
De blauwe en witte druiven bij ons in de tuin, zijn zo zuur, dat ze alleen door de vogels worden gegeten.

Zo helpt de dierenwereld ongewild mee om de zaden van bomen en struiken te verplaatsen naar een andere plek. De onverteerbare zaden verlaten het lichaam via de ontlasting en zullen op een andere plek tot ontwikkeling komen.

Vuurrode heidelibel

Knobbelzwanen ringen.

Knobbelzwaan: Cygnus olor
Deutsch: Höckerschwan, English: Whooperswan.
Sinds 1999 ben ik vrijwillig medewerker van de Zwanenwerkgroep Avifauna Groningen. Dat betekent dat ik dit jaar voor het 15e seizoen meehelp om de Knobbelzwanen in onze provincie te vangen en te ringen. In dit jaar ringden we een 100-tal

De Knobbelzwanen uit het Biessummerbos met 5 jongen.

zwanen ook nog met gele halsbanden.
Samen met ringer Jan Beekman, Henk Koffijberg, André Boven en ikzelf zijn we met in totaal 107 jaar vang- en ringervaring op pad gegaan. Om half 10 vertrokken we naar de eerste vangplek in Delfzijl. Ons eerste paar had nog slechts 1 grauw jong. Het 2e witte jong was nergens te vinden. Waarschijnlijk ligt die ergens dood.
Het tweede paar zat aan de |Zomerdijk in Heveskes/Oterdum. Deze familie, met 3 grauwe jongen had ik toevallig ontdekt tijdens een wandeling. Na deze ringsessie via Meedhuizen en Tjuchen reden we naar Appingedam. Het paartje met 4 jongen in Tjuchem zat midden in het Afwateringskanaal en niet te vangen. "Dat proberen we vanmiddag nog wel even weer" zei Jan Beekman. Het bekende paartje langs de Langerijp in Appingedam, had helaas geen jongen dit jaar. Henk heeft, met al zijn ervaring, nog geprobeerd om het vrouwtje met de hand te vangen, maar dat lukte niet.

Het toevallig gevonden paartje met 3 jongen.

Ik had het vermoeden dat het paartje uit het Biessummerbos was vertrokken in de richting van Marsum. Even een gesprekje met een plaatselijke boer leverde een bevestiging op van mijn vermoeden. Volgens de boer waren er 3 jongen. Toen we de familie zagen waren er nog 5 jongen van de 7 over. In elk geval nog 2 meer als de boer dacht.
Van Marsum naar Wirdum. Hier had ik afgelopen zondag nog 2 volwassen vogels in het weiland, langs een rietkraag, gezien. We vonden het paar met 1 groot jong langs de Bolhuislaan. Het paar had slechts 1 jong overgehouden van in totaal 7 jongen.

Henk kijkt even waar de zwanen zitten.

In het natuurgebied Hoeksmeer zat slechts 1 paartje zonder jongen. In de omgeving van Woudbloem was een paartje gezien met jongen. Dit paar zat op een grote plas en niet te vangen. Wel hebben we een ander paar gevonden met 3 jongen in de omgeving van het Riepmabos. Hier ook een Draaihals [Jynx torguilla].
Van het Riepmabos, inmiddels was het al 6 uur, nog even weer naar Tjuchem. En ja hoor ze zaten nu in een smalle sloot langs de Hoofdweg en heel makkelijk te vangen. Vorig jaar had dit paar nog 8 jongen, maar dit jaar maar 4.

Ringnummer 996N 996N, het oudste gevangen mannetje van deze dag.

Uit bovenstaande verhaal blijkt dus dat niet alle jongen groot worden en het aantal jongen per paar, per jaar, sterk verschilt.
Tegen 7 uur was ik  na een geweldige vang- en ringdag weer thuis.
TOT VOLGEND JAAR.

Bijzondere Boerenzwaluw. [Hirundo rustica].

Duits: Rauchschwalbe
Engels: Swallow

De "normaal"gekleurde Boerenzwaluw kent iedereen. Soms word je attent gemaakt op een "bijzondere" gekleurde vogel.
Deze zomer gebeurde mij dit twee keer. De eerste melding kreeg ik op 23 juni. Het ging om een nestje met 6 jongen, 4 gewone- en 2 bontgekleurde. Een dag later ben ik wezen kijken, maar helaas, de jongen waren uitgevlogen. We hebben met 2 mensen het hele dorp afgezocht, maar niet gevonden.

"Bonte" Boerenzwaluw van het eerste broedsel.

Afgelopen maandag [12 augustus] kwam er een tweede melding op hetzelfde adres. Weer in hetzelfde nest een nestje met 5 jongen [3 gewone en 2 bontgekleurde]. Nu zaten ze nog in de nestkom en dus goed te fotograferen. We noemen deze afwijkende kleur bij vogels, een vorm van Leucisme.

De 5 jongen van het tweede broedsel.

De twee verschillende kleuren naast elkaar. 

Zoals het er nu naar uit ziet, vliegen ze eind deze week uit en dan krijg ik de gelegenheid om de op uitvliegen staande jongen op de gevoelige plaat te zetten.
De jongen wilden niet wachten tot eind van de week en verlieten al op
woensdag 14 augustus het nest. Toen ik er was, zaten er nog 2 jongen buiten het nest en een foto gaat hierbij.

De laatste 2 jongen zitten al buiten het nest, klaar om uit te vliegen.