Witwangstern in het Dannemeer. [Chlidonias hybridus]

Deutsch:Weissbartseeschwalbe
Enlish: Whiskered tern

Witwangstern, adult Dannemeer.

Rond 1970 was de Witwangstern een zeldzame dwaalgast uit Zuid Europa en Noord Afrika in Nederland en die slechts een enkele keer tot broeden kwamen. Nu, in 2016, is de vogel veel algemener in de grotere dras/plas en moerasgebieden. Maar ook in nieuwe aangelegde natuurgebieden als Oostpolder bij Haren in 2013 [ in beheer bij Het Groninger Landschap] en het kort geleden [2015] gereed gekomen gebied van Dannemeer, bij Slochteren.[in beheer bij Staatsbosbeheer]

Een van de jongen wordt gevoerd.

Jonge Witwang doet vliegoefeningen.

Dit voorjaar is de vogel voor het eerst waargenomen in het Dannemeer. In eerste instantie leek het te gaan om 35-45 vogels, maar slechts een klein aantal kwam daadwerkelijk tot broeden. Dat niet alle jongen groot worden is bekend.. Vandaag zag ik slechts 3 vlieg-vlugge jongen die nog door de ouders werden gevoerd. op een gegeven moment vlogen er 13 Witwangen, samen met een grote groep Kokmeeuwen, in de lucht om de vliegende mieren te vangen, Terwijl ik zat te wachten op het voeren van de 3 jongen voor mij, kwam er een ouder langs met een kikker in zijn snavel, die gretig naar binnen werd gewerkt door het jong. Een pracht gezicht om te zien.

Ouder vogel met kikker.

De contacten tussen de jongen en de ouders hoor je al van verre. De ouder roept en het jong geeft antwoord. Zo wordt nooit het "verkeerde" jong gevoerd als er een aantal jongen bij elkaar zit.
Kenmerken:
In het voorjaar is het verenpak van de volwassen vogels mooi licht- tot donkergrijs, met een echt witte "wang"op de zijkant van de kop. Verder een zwarte kopkap, donker rode snavel en rode poten en een lei-grijze buik. Het volwassen-kleed veranderd nu al weer in een valer uitziend winterkleed.
De 1e winter vogels [dus de jongen van dit jaar] hebben een grof patroon van zwart-bruine dekveren, een zwarte snavel en zwarte poten. de staart heeft aan het eind ook een geblokt patroon.

3 hongerige jongen op een boomstronk.

Toelichting: Het mooiste is om op de fiets het gebied te verkennen. Je kunt dan helemaal rond fietsen en dat is vooral makkelijk met de stand van de zon. Aan het einde van de Dannemeerweg [doodlopend] in Schildwolde, is een parkeerplaatsje waar enkele auto's kunnen staan.

Coördinaten: [By Google] N 53º 14'2896 E 006º 47'0748

Steltkluten in het Dannemeer.

Steltkluut. [Himantopus himantopus]

English: Black-winged Stilt
Deutsch: Stelzenlaufer
Het zal zo'n 15-20 jaar geleden zijn dat de Steltkluut een zeldzame verschijning was in Nederland. In het noorden van ons land was ook geen voldoende biotoop aanwezig om deze vogel te ontvangen. Als er toen een Steltkluut werd gezien, kwam half vogelend Nederland kijken.
Deze bijna tropische verschijning is een welkome aanvulling op de Nederlandse fauna, waar sommige soorten verdwijnen en anderen er bij komen. De soort kwam al veelvuldig voor in de Camarque, in Zuid Frankrijk en is daar een algemene broedvogel. Hier heb ik dan ook mijn eerste waarneming gedaan. Langzamerhand verplaatste de Steltkluut zich noordwaarts en nu dus ook bij ons als zomergast en of broedvogel.

Adulte Steltkluut. 

In 2008 heb ik mijn eerste waarneming in Nederland gedaan en wel in een drassig weiland net buiten Ten Boer. Enkele jaren later, in 2013, werden er een aantal adulte vogels gezien in de nieuwbouwwijk Meerstad, bij Groningen. Ook 2 van deze paren kwamen daadwerkelijk tot broeden en hebben daar enkele jongen grootgebracht. Een paartje met 2 en een paartje met 3 juvenielen.
Nu, in 2016, zag ik de eerste Steltkluut in het Dannemeer op 01-05-2016. Een paar maanden later kwam ik er weer, in juli, en zag nu een paartje met 3 halfwas juvenielen. Afgelopen week kwamen mijn vogel-vriend en ik er aanlopen en werden meteen luidruchtig verwelkomt door het mannetje die alarmerend opvloog uit de biezen. Het beviel hem waarschijnlijk niet dat wij kwamen kijken en kwam steeds dichterbij om even later weer luid alarmerend op te vliegen. Het vrouwtje bleef rustig met de 3 jongen foerageren tussen de vegetatie, waar ze ook zijn geboren.

Adulte vogel met 2 van de 3 juvenielen.

Vanmorgen, zaterdagmorgen om 06.45 uur, was ik er weer en werd wederom begroet door de luide alarm-roep van het mannetje. Dat geluid kun je niet missen als je in hun territorium komt en ze verraden zichzelf waar ze zitten. Even later voegde hij zich weer bij zijn familie, nadat hij eerst nog even rakelings mijn hoofd was gevlogen. Na een half uur genoten, gefotografeerd en gefilmd te hebben, vonden de vogels het blijkbaar genoeg en vlogen, opgeschrikt door een Blauwe reiger, in de verderop liggende, hoge vegetatie. Hieruit bleek: "De 3 jongen kunnen vliegen".

Alarmerende Steltkluut.

Op www.avifaunagroningen.nl staan ze nu bijna dagelijks vermeld.

Nog een Steenuilen-verhaal.

Op een avond na het eten nog even op de fiets door de gemeente Nijverdal, op zoek naar Steenuilen. We fietsten vanaf de camping naar Notter, in de richting van het spoor. Eerder deze week vertelde mijn vriend Gerard een verhaal over een verdreven Steenuilen-paar. Hij vertelde dat er vorig najaar een paartje Steenuilen is verdreven uit hun nestholte. Deze nestholte is eerder uitgehakt door een paartje Grote bonte specht, toen "gekraakt"door het Steenuilen-paar en die zijn op hun beurt weer verdreven door een paartje Kauwtjes. Over hergebruik gesproken! Deze nestholte is toendertijd door de Grote bonte spechten

Steenuil in een els.

uitgehakt in een beukenboom langs de weg naar Notter.
Toen Gerard en ik begin deze week langs een woning aan de Bosweg fietsten, vertelde hij mij dat hier ook een paartje Steenuilen in een nestkast broedden. Deze vogels werden regelmatig ook door anderen gezien en gefotografeerd. Toen werd ons een beetje duidelijk dat dit wel eens het verdreven paartje kon zijn. Ik had een afspraak met de bewoners van de woning dat ik de uilen bij hun in de tuin mocht fotograferen.

Jonge Steenuil voor het nest.

De nestingang van de kast was gericht op de keuken van de woning, zodat de bewoners konden zien wat er aan de hand was. Onder het genot van een kop koffie met een beschuitje met verse aardbeien, kwam het verhaal op de uilenkast. De bewoner had de kast in januari van dit jaar getimmerd en opgehangen en enkele weken nadien was de kast bezet door een paartje Steenuilen. Gerard en ik hebben het sterke vermoeden dat dit paartje weleens het "verdreven" paar kan zijn, ook al omdat de afstand hemelsbreed 4-500 meter is.

"Ik kiek oe aan".

In ieder geval hebben de beide vogels met succes gebroed, want ze hebben 3 prachtige nakomelingen groot gebracht, die regelmatig op de takken worden gezien en daar worden gevoerd door de beide ouders.
Op de terugweg naar de camping zagen we nog een enkele Steenuil boven een schuurdeur zitten en mijn vrouw ontdekte er nog eentje op de nok van een dak. Ze zei: "Heb je die daar al gezien?"Nee, die had ik nog niet gezien. De uil stak met zijn bol kopje net boven de nok uit.
Al met al dus een "uilenrijke"fietstocht van deze avond. Ik heb nog nooit zoveel Steenuilen op een avond gezien.

Steenuil op het dak.